Polska Zachodnia, nr 48 (121) Poznań 30 listopada 1947
Dawna Słowiańszczyzna zmartwychwstaje - z powieści "Na wschód od Łaby" - w tym artykule Adam recenzuje powieść czeskiego pisarza Józefa Müldnera zatytułowaną "Na wschód od Łaby". Akcja powieści umiejscowiona jest w XII wieku między Odrą a Łabą. Autor, profesor dr Józef Müldner, jest wybitnym badaczem historii słowian. Napisanie książki, o czym Adam wie z korespondencji z autorem, było poprzedzone studiami ogromnej ilości dokumentów historycznych. Adam zachwyca się właśnie nad dokładnym i rzetelnym przedstawieniem tła historycznego powieści. Książka porusza problematykę agresji niemieckiej na ziemie słowiańskie i Słowiańszczyzne przez "nigdy nie sytego wilka germańskiego", a więc wydanie tej książki miało także istotny wymiar polityczny, tym bardziej, że w 1939 roku (gdy książka była już gotowa) Niemcy uznali dzieło za szczególnie wrogie niemczyźnie. Na końcu dowiadujemy się, że książka niebawem ma ukazać się przetłumaczona w Polsce i Jugosławii.

Polska Zachodnia, nr 51-52 (124-125) Poznań, Boże Narodzenie 1947
Najstarsze kolędy polskie - w świątecznym wydaniu tygodnika Adam przedstawia historię kolęd. Pieśni nabożne służyły ludzkości od zawsze. Najstarszy dokument, zawierający pieśni kościelne ukazał się 4 maja 1434 roku, był nim "Kancjonał Przeworszczyka" wydany w Przeworsku. Pierwsza kolęda polska ukazała się w Kancjonale rok później. Adam przytacza jej tekst, jak i fragmenty innych dawnych polskich kolęd. Za okres rozwoju kolęd autor uważa czas reformacji, od kiedy to coraz powszechniej zaczęto śpiewać pieśni w języku polskim. I tak, w roku 1550 krakowski drukarz Łazarz Andrysowicz rozpoczął wydawanie pieśni w języku polskim, a Mikołaj Rej napisał szereg pieśni kościelnych, które były śpiewane jeszcze w XVII wieku. Najdawniejszy zbiór kantyczek, czyli pieśni na Boże Narodzenie pochodzi z roku 1551. Inne dokumenty, o których wspomina Adam, to Kancjonał Toruński (1598) i Katechizm z pieśniami Kościoła powszechnego apostolskiego (1598-1624). Podsumowując, autor stwierdza raz jeszcze, że rozwojowi pieśni i ich przekazanie nastąpiło dzięki reformacji w XVI wieku i ruchom kościelnym, które w tym okresie wywierały istotny wpływ na życie społeczne.


1 2 3 4

Powrót do artykułów Adama

Powrót do działu Publikacje